Trong xã hội chúng ta, vẫn còn đâu đó những quan niệm khá phổ biến và có phần tiêu cực về tín dụng tiêu dùng. Hẳn bạn đã từng nghe ai đó nói: "Chỉ người nghèo, thiếu tiền mới phải mua điện thoại trả góp" hay "Mở thẻ tín dụng chắc là sợ không đủ tiền tiêu?". Những suy nghĩ này không chỉ lỗi thời mà còn có thể vô tình cản trở bạn xây dựng một nền tảng tài chính vững chắc cho tương lai.

Sự thật là, trong thế giới tài chính hiện đại, việc có một lịch sử tín dụng tốt thông qua việc vay và trả nợ đúng hạn lại giá trị hơn nhiều so với việc bạn "trong sạch" vì chưa bao giờ vay mượn. Hãy cùng tìm hiểu tại sao.

Quan Niệm Cũ vs. Thực Tế Tài Chính Hiện Đại

Quan niệm "không nợ nần là tốt nhất" xuất phát từ tâm lý an toàn truyền thống. Tuy nhiên, trong hệ thống tài chính ngày nay, khả năng tiếp cận các khoản vay lớn hơn (như mua nhà, mua xe, vay kinh doanh) hay thậm chí những tiện ích nhỏ (như mở thẻ tín dụng hạn mức cao, hưởng ưu đãi tốt hơn) lại phụ thuộc rất nhiều vào "điểm tín nhiệm" của bạn. Điểm tín nhiệm này được xây dựng dựa trên lịch sử vay và trả nợ của bạn, được ghi nhận bởi các tổ chức tài chính và đặc biệt là Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC).

CIC Hoạt Động Như Thế Nào và Tại Sao "CIC Trắng" Không Hẳn Là Lợi Thế?

CIC là nơi thu thập thông tin về các khoản vay, thẻ tín dụng, và lịch sử thanh toán của mọi cá nhân, doanh nghiệp từ các ngân hàng và công ty tài chính. Khi bạn:

  • Vay một khoản tiền (dù nhỏ như mua trả góp điện thoại).
  • Mở và sử dụng thẻ tín dụng.
  • Thực hiện thanh toán các khoản vay đó.

Tất cả thông tin này (số tiền, thời hạn, và quan trọng nhất là bạn có trả đúng hạn hay không) đều được gửi về CIC. Dựa trên dữ liệu này, CIC và các tổ chức tín dụng sẽ đánh giá mức độ tin cậy của bạn.

Vậy "CIC trắng" – tức là bạn chưa từng có bất kỳ thông tin nào trên hệ thống CIC vì chưa bao giờ vay – có tốt không? Câu trả lời thường là KHÔNG.

Khi bạn cần vay một khoản tiền quan trọng sau này (ví dụ: vay mua nhà), các ngân hàng sẽ kiểm tra CIC của bạn. Nếu thông tin trống trơn, họ không có cơ sở nào để đánh giá rủi ro. Họ không biết bạn có khả năng quản lý nợ và trả nợ đúng hạn hay không. Trong mắt họ, một người "không có lịch sử" cũng tiềm ẩn rủi ro không kém một người có lịch sử trả nợ không tốt, thậm chí đôi khi còn khó đánh giá hơn. Họ thích một người đã chứng minh được khả năng trả nợ đúng hạn qua các khoản vay nhỏ, còn hơn là một "ẩn số".

Sức Mạnh Của Việc "Vay và Trả Tốt"

Đây là lý do tại sao việc tạo ra những "dấu vết" tín dụng tích cực lại quan trọng:

  1. Xây Dựng Bằng Chứng Tin Cậy: Khi bạn mua một chiếc điện thoại trả góp 0% lãi suất và thanh toán đầy đủ, đúng hạn hàng tháng, hoặc bạn dùng thẻ tín dụng chi tiêu trong khả năng và trả hết dư nợ đúng hạn, bạn đang chủ động gửi tín hiệu tích cực đến hệ thống CIC. Bạn chứng minh rằng: "Tôi có khả năng quản lý tài chính và tôi là người vay có trách nhiệm".
  2. Giảm Rủi Ro Trong Mắt Tổ Chức Tín Dụng: Một lịch sử trả nợ tốt, dù chỉ từ những khoản nhỏ, cho thấy bạn là người vay ít rủi ro. Điều này giúp bạn dễ dàng được phê duyệt các khoản vay lớn hơn trong tương lai, có thể với lãi suất ưu đãi hơn và thủ tục nhanh gọn hơn.
  3. Tạo Nền Tảng Cho Mục Tiêu Lớn: Việc xây dựng điểm tín dụng tốt từ sớm giống như việc xây móng cho ngôi nhà tài chính của bạn. Những khoản trả góp nhỏ, những lần sử dụng thẻ tín dụng có trách nhiệm hôm nay chính là nền tảng để bạn hiện thực hóa những mục tiêu lớn hơn ngày mai.

Làm Thế Nào Để "Vay Thông Minh"?

Tất nhiên, điều này không có nghĩa là bạn nên vay mượn bừa bãi. Chìa khóa nằm ở chữ "trả tốt":

  • Bắt đầu nhỏ: Nếu chưa có lịch sử tín dụng, hãy cân nhắc các khoản trả góp 0% cho những món đồ bạn thực sự cần, hoặc mở một thẻ tín dụng với hạn mức vừa phải.
  • Luôn trả đúng hạn: Đây là yếu tố quan trọng nhất. Hãy đặt lịch nhắc nhở hoặc thanh toán tự động để không bao giờ bị trễ hạn.
  • Với thẻ tín dụng: Hãy cố gắng trả toàn bộ dư nợ sao kê hàng tháng để tránh lãi suất cao. Xem thẻ tín dụng như một công cụ thanh toán tiện lợi, không phải là nguồn tiền có sẵn để chi tiêu quá tay.
  • Không vay quá khả năng: Chỉ vay khi bạn chắc chắn có khả năng trả nợ.

Kết Luận

Đã đến lúc chúng ta cần thay đổi những định kiến cũ về việc vay tiêu dùng và sử dụng thẻ tín dụng. Thay vì nhìn nhận đó là dấu hiệu của sự thiếu thốn, hãy xem đó là những công cụ tài chính hữu ích khi được sử dụng một cách có trách nhiệm.

Việc chủ động xây dựng một lịch sử tín dụng tốt thông qua việc "vay và trả tốt" không chỉ giúp bạn chứng minh năng lực tài chính mà còn mở ra nhiều cơ hội hơn trong tương lai. Đừng để nỗi sợ "mang nợ" hay những định kiến lỗi thời cản trở bạn trên con đường xây dựng một tương lai tài chính vững vàng và chủ động hơn. Nhớ rằng, một lịch sử tín dụng tích cực luôn tốt hơn là không có lịch sử nào cả.